لینک های روزانه
    آمار بازدید
    بازدیدکنندگان تا کنون : ۱۴۴٫۱۷۳ نفر
    بازدیدکنندگان امروز : ۰ نفر
    تعداد یادداشت ها : ۳۰
    بازدید از این یادداشت : ۲۳۴

    پر بازدیدترین یادداشت ها :

    ۱. اشتباه‌های تاریخی و کتابشناسی

    ۱. اندیشۀ سیاسی محقق حلی، بوستان کتاب، چاپ اول، ۱۳۸۰.
    الف) ص ۳۶: فخرالمحققین از شاگردان محقق حلی دانسته شده است.
    اشکال: چنان‌که در «گفته‌ها و ناگفته‌های ۴» گفته شد فخر نمی‌تواند شاگرد محقق حلی بوده باشد؛ چرا که فخر شش سال پس از وفات محقق حلی (۶۷۶) به دنیا آمده است. (رک: احوال و آثار محقق حلی، ص ۱۱۹)

    ب) ص ۵۰-۵۱: علاوه بر معارج الاصول، نهج الوصول هم از تألیفات اصولی محقق حلی شمرده شده است.
    اشکال: نهج الوصول همان معارج الاصول است و کتاب دیگری نیست. (رک: احوال و آثار محقق حلی، ص ۲۹۹–۳۰۲)

    ج) ص ۵۹: از استاد مطهری چنین نقل شده:
    در ریحانة الادب می‌نویسد: محقق حلی شاگرد جد و پدر خودش و سید فخار بن معد موسوی و ابن زهره بوده است .این اشتباه است؛ زیرا محقق ابن زهره را که در سال ۵۸۵ هجری در گذشته درک نکرده است.
    اشکال: آنچه شهید مطهری بعید شمرده شاگردی ابوالمکارم حمزه بن علی بن زهره صاحب کتاب غنیه است. اما آنچه صحیح است اینکه محقق حلی شاگرد برادرزادۀ او (محمد بن عبدالله علی بن زهره حلبی) صاحب «کتاب الاربعین» بوده است. (رک: احوال و آثار محقق حلی، ص ۷۶). و سخن ریحانة الأدب گرچه مجمل است اما اشتباه نیست.
    این مطلب استاد مطهری هم در آشنایی با علوم اسلامی (ج ۳) و هم در «خدمات متقابل اسلام ایران» آمده است. همچنین این مطلب به نقل از استاد مطهری در سایت ویکی پدیا و ویکی شیعه و سایت راسخون نقل شده است.

    ۲. معارف و معاریف
    ج ۴، ص ۳۱۰: از تألیفات علامه حلی «منهاج الاستقامه» را برشمرده است که ابن تیمیه در ردّ آن چند جلد کتاب نوشته است.
    اشکال: ابن تیمیه کتاب «منهاج السنة» را در ردّ «منهاج الکرامه» علامه حلی نوشته نه منهاج الاستقامه که نامی مجعول است.

    ۳. فرهنگ آثار ایرانی - اسلامی
    الف) ج ۱، ص ۳۹۳: الباب الحادی عشر تکمله‌ای است بر تلخیص مصباح المجتهد اثر شیخ ابو جعفر طوسی.
    اشکال: نام کتاب شیخ طوسی مصباح المتهجّد است نه مصباح المجتهد.

    ب) ج ۳، ص ۱۴۵: جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام از روی نسخه‌ای به خط مؤلف در ۴۴ جلد که اول بار در ۱۲۷۱ به طبع رسید.
    اشکال: چاپ سنگی جواهرالکلام در ۱۲۶۲ قمری (زمان حیات مؤلف) در شش مجلد رحلی منتشر شد و چاپ جدید آن در ۴۳ جلد در تهران و نجف در فاصله سالهای ۱۳۷۷ تا ۱۳۹۸ قمری صورت گرفت.

    ۴. دانشنامه دانش گستر
    الف) ج ۱۱، ص ۹۲: «علامه حلی در رد منهاج السنۀ ابن تیمیه کتابی با نام منهاج الکرامه نوشته که واکنش تند ابن تیمیه را برانگیخت و او را ابن المنجّس خواند».
    اشکال: بلکه برعکس است، ابتدا علامه حلی کتاب «منهاج الکرامه» را نوشت و سپس ابن تیمیه کتاب «منهاج السنّه» را در رد آن نگاشت.

    ب) ج ۱۱، ص ۴۹۱: «شهید اول برای شاگردی به نزد او [علامه حلی] کوچیده بود، اما رسیدن او به مقصد با مرگ علامه مصادف شد».
    اشکال: وفات علامه حلی در سال ۷۲۶ ق است و تولد شهید اول ۷۳۴ یا بنابر تحقیق حضرت آقای رضا مختاری (در کتاب الشهید الاول حیاته و آثاره، ص ۴۲) ۷۲۴ بوده است. در نتیجه شهید اول در هنگام وفات علامه حلی دو ساله بوده ویا هشت سال پس از علامه حلی به دنیا آمده است. صحیح آن است که شهید اول نزد فخرالمحققین فرزند علامه حلی شاگردی کرده است.
    شایان ذکر است که منشأ این اشتباه قول مرحوم سید محسن امین در اعیان الشیعه ( ج ۵، ص ۳۹۷) در شرح حال علامه حلی است. البته مرحوم امین در شرح حال شهید اول (اعیان، ج ۱۰، ص ۵۹) متوجه این اشتباه شده و این سخن را رد کرده است (الشهید الاول حیاته وآثاره، ص ۷۴).

    ۵. فرهنگ فارسی معین
    الف) ج ۵، ص ۴۶۵: از تألیفات محقق حلی معارج و نهج الاصول را باید نام برد.
    اشکال: معارج الاصول و نهج الاصول هر دو نام یک کتاب هستند (احوال و آثار محقق حلی، ص ۳۰۲).

    ب) ج ۵، ص ۴۶۵: از تألیفات محقق حلی مسالک در اصول دین.
    اشکال: صحیح آن المسلک فی اصول الدین است که حضرت آقای استادی آن را چاپ کرده است (چاپ سوم: ۱۳۸۲).

    ۶. شیعه شناسان غربی و اصول اعتقادات شیعه دوازده امامی
    ص ۱۳۷: الاسرار الخفیه علامه حلی به الاثر الخفیه تصحیف شده و به خواجه نصیر الدین طوسی نسبت داده شده است. (حمید عطایی نظری، سایت حلقه کاتبان)

    ۷. اشراق اللاهوت
    جناب آقای حسن انصاری در یادداشتی در سایت حلقه کاتبان دربارۀ نام شرح خواهرزادۀ علامه حلی (عمید الدین) بر «انوار الملکوت فی شرح الیاقوت» علامه حلی (اشراق اللاهوت) تشکیک کرده است. همچنین متذکر شده که در بعضی نسخه‌ها، این کتاب به برادر عمیدالدین یعنی «ضیاء الدین عبدالله» نسبت داده شده که قابل تأمل و دقت است. شایان ذکر است که اشراق اللاهوت في نقد انوار الملکوت در سال ۱۳۸۱ در مؤسسه میراث مکتوب چاپ شده است.

    ۸. مجله کتاب شیعه
    دفتر پنجم، ص ۳۳۵: در مقاله فهرست نسخه‌های خطی سید حسن صدر گفته شده که نسخه‌ای از نوادر المعجزات به خط علامه حلی در این کتابخانه وجود دارد. با مراجعه به این نسخه معلوم شد این نسخه به خط علامه حلی نیست و فهرست‌نگار اشتباه کرده است. درباره این نسخه و انتساب خط آن به علامه حلی آقای حسن انصاری در سایت حلقه کاتبان یادداشتی نوشته‌اند.

    ۹. رسالة في مشایخ الشیعة
    این رساله تألیف یحیی بن حسین بن عشیره (زنده در ۹۷۰) است که به کوشش آقای نزار الحسن در ۱۴۲۸ ق چاپ شده است. در ص ۴۰ این رساله «کتاب الالفین» علامه حلی به خواهرزاده‌اش عمیدالدین حلی نسبت داده شده است. آقای دانش پژوه همین رساله را در نشریه دانشکده ادبیات تبریز (ش ۸۳، سال ۱۳۴۶) چاپ کرده است. در چاپ ایشان هم به همین صورت آمده است. اما در رساله دیگری که بسیار شبیه به این رساله است و آن را هم دانش پژوه به دنبال مشایخ الشیعه در همان مجله چاپ کرده، به درستی «کتاب الالفین» به علامه حلی نسبت داده شده است.

    ۱۰. اللآلي المنتظمة
    ص ۴۸: شیخ نجیب الدین محمد بن نما را که از مشایخ پدر علامه حلی بوده و در ۶۸۵ درگذشته، از مشایخ علامه حلی پنداشته، با اینکه ولادت علامه، سه سال پس از او – یعنی در ۶۴۸ بوده – چنان‌که خود ایشان در صفحه ۳۵ این رساله بدان تصریح کرده است. (از نابغۀ فقه و حدیث)

    ۱۱. حضرت آقای استادی در احوال و آثار محقق حلی (ص ۳۳۷ – ۳۴۱) بیست اشتباه در شرح حال محقق حلی که دیگران مرتکب شده‌اند را برشمرده است.

    ۲. شدرسنای دیگر

    در «ناگفته‌های ۴» گفته شد که نسخۀ رساله‌ای که تألیف فخرالمحققین است (أجوبة مسائل بعض الاجلّة)، تصویر آن به علامه حلی نسبت داده شده است؟! در اینجا بیفزاییم که تصویر دیگر همین نسخه که در کتابخانه آیة الله مرعشی قرار دارد و در فهرست عکسی آنجا (ج ۴، ص ۴۴۹) به شماره ۵/۱۵۳۱‌ عکسی معرفی شده و به درستی به فخرالمحققین نسبت داده شده، اما در فهرست فنخا همین نسخه بدون دلیل به محقق حلی نسبت داده شده و این از عجایب روزگار در عالم فهرست‌نویسی است که یک رسالۀ بدون مشکل و ابهام به سه نفر نسبت داده شده: محقق حلی، علامه حلی، فخرالمحققین؟!! در حالی‌که تألیف فخر است لا غیر.

    ۳. استدراک:

    در «ناگفته‌های ۴» گفته شد: «تذکرة المتبحّرین همان امل الآمل است و هر دو نام یک کتاب است». شیخ حر عاملی در مقدمۀ امل الآمل می‌نویسد:
    وینقسم الکتاب إلی قسمین وتنظیم جواهره في سمطین وسمیته «أمل الآمل في علماء جبل عامل» وإن شئت فسمّه «تذکرة المتبحّرین في العلماء المتأخّرین» وإن شئت فسمّ القسم الأوّل باسم الأوّل والقسم الثاني بالاسم الثاني.

    چنان‌که ملاحظه می‌شود مؤلف خواننده کتاب را بین سه گونه نام‌گذاری برای کتاب مخیّر کرده است.
    سه شنبه ۱۸ اسفند ۱۳۹۴ ساعت ۵:۳۷
    نظرات



    نمایش ایمیل به مخاطبین





    نمایش نظر در سایت