این روزها چشممان به جلد سوم «فهرست نسخه‌های عکس کتابخانه آیة الله مرعشی» روشن شد. پیش از این زنده یاد حجة الاسلام حایری خرم آبادی، فهرست تعداد هزار نسخه عکسی کتابخانه مزبور را در دو جلد منتشر کرده بود و اینک جناب ابوالفضل حافظیان جلد سوم فهرست را با معرفی سیصد نسخه دیگر عرضه کرده است. انصافاً فهرستی است پر برگ و بار، و پر بیراه نیست اگر گفته شود در این کتاب سیصد مقاله در شناسایی آثار شیعه و سنی ارائه شده است؛ مقالاتی که هر کدام بر پایه چندین منبع استوار است. پیشتر از جناب حافظیان ـ علاوه بر آثار گوناگون ـ کتاب «نسخه پژوهی» را دیده بودیم که تاکنون سه دفتر آن منتشر شد است. کاری که بیشتر به منشورات ماوراء بحار می مانست و سالها باید چشم بمالیم كه این گونه آثار به بر آیند. امیدواریم دفترهای دیگر نسخه پژوهی هم از راه برسند و همچنان بدرخشند.
در این فرصت، نسخه‌های عکسی که از اقصا نقاط دینا تهیه شده، شناسانده شده است: نسخه‌هایی از موزه بریتانيا، دارالکتب قاهره، ظاهریه دمشق، ملی پاریس، اسکوریال در اسپانیا، كتابخانه واتیکان، چستربیتی در ایرلند جنوبی و بسیاری از کتابخانه‌های عمومی و خصوصی ایران.
مؤلف در مقدمه خود، گزارش کارش را ارائه داده و در ضمن به نوعی آموزش فهرست‌نویسی نسخه‌های عکسی هم پرداخته که برای اهلش مغتنم است.
نکته دیگری مؤلف در مقدمه خود آورده که از سویی مایه سرور است و از سویی مایه تأسف، و آن این است که هم اکنون «هزاران میکروفیلم و لوح فشرده که حاوی تصاویر نسخه های خطی از نقاط مختلف جهان است و هم چنان بر این تعداد افزوده می گردد»، در این کتابخانه نگهداری می شود، و البته می دانیم که تاکنون هیچ کدام از این نسخه ها معرفی نشده و حتی سیاهه ای مختصر هم از آنها ارائه نشده است؟!!